mércores, 28 de decembro de 2011

1+1=2







Esta demostración vai polos 100 anos, que son os que ten a edición dos Principia Mathematica de Russell e Whitehead.
No segundo tomo, terceira parte, despois de establecer sobre fundamentos lóxicos os principios xerais das matemáticas, tócalle por fin o turno a unha proposición que eventualmente pode ter a súa utilidade: 1+1=2.
Aínda bo foi que a alguén tivo a idea de demostralo, agora, cando alguén me pregunta polo asunto, remítome a citarlle esta referencia e quedo como un rei.
(Despois había de vir quen desmontase este marabilloso edificio, mais esa é outra historia.)

xoves, 22 de decembro de 2011

Busca un número de nove díxitos



Vídeo-problema: trátase de atopar un número de nove díxitos distintos de forma que non se repitan e coa condición de que o primeiro sexa divisible por 1, os dous primeiros sexan divisibles por 2, os tres primeiros por 3, e así sucesivamente.
Por exemplo o número 923156784 non serve pois aínda que 9 é divisible por 1 e 92 é divisible por 2, 923 non o é por 3.

sábado, 10 de decembro de 2011

Canon do cangrexo


Neste vídeo podemos ver como a xeometría característica da banda de Möbius é a máis acaída para a partitura do Canon do cangrexo de Bach.
Un dos mellores libros de divulgación das matemáticas, gañador dun Pulitzer,  xoga con esta partitura: Gödel, Escher, Bach. Un eterno y grácil bucle (ou Um Entrelaçamento de Gênios Brilhantes)
Vía Creamat

mércores, 7 de decembro de 2011

domingo, 4 de decembro de 2011

xoves, 1 de decembro de 2011

Mandelbrot: Fractais e a arte da rugosidade

Hai pouco máis dun ano que falecía Benoit Mandelbrot, o pai dos fractais. Podemos escoitalo nesta conferencia falándonos deles en referencia ao mundo real: coliflorores, pulmóns ou nubes.

 

xoves, 10 de novembro de 2011

II Día da Ciencia en Galego: María Wonenburger

Así como o Día das Letras Galegas non debe restrinxirse a botar catro foguetes un día, senón que debe entenderse como a reivindicación da normalización da lingua de noso a todo o ano,  o Día da Ciencia en Galego  só ten o seu sentido cando se multiplica por 365.
Nesta súa segunda edición, o Día da Ciencia en Galego, homenaxea a María Wonenburger Planells, matemática natural d´A Coruña. Conviña, pois, recompilar algúns recursos para facilitar o achegamento a esta figura das matemáticas.
Máis abaixo xa recomendei un vídeo magnificamente realizado como primeiro paso para coñecer a M. Wonenburger. Aquí quedan máis formas de írmola coñecendo.



1. Monográficos
Dentro do proxecto do Consello da Cultura Galega, Album de Mulleres, hai un álbum específico titulado María Josefa Wonenburger Planells. Unha figura mundial das matemáticas  [web]. Contén gran cantidade de recursos.
O 28 de novembro do 2010 celebrouse nas dependencias do Consello da Cultura Galega  a xornada María Josefa Wonenburger Planells na creación de coñecemento  [web]. Inclúense  audios coas intervencións da xornada.

2. Na prensa
Recompilación de artigos na prensa sobre María J. Wonenburger  en Unha figura mundial das matemáticas, do CCG. [web]
Escolma de artigos sobre María J. Wonenburger do IES Otero Pedrayo [pdf]
María Wonenburger en el reino de Einstein, VILLOT, José María. El Ideal Gallego (14/01/2007).  [pdf] Entrevista
La algebrista feliz. OBELLEIRO, Paola. El País (08/03/2007). [web]. Reportaxe
La cara amable de las matemáticas. ROUCO, Laura. La opiniónde A Coruña (11/03/2007). . [web] Artigo biográfico
“Disfruto haciendo sudokus como la que más”. MOZELÚN, Fernando. La Voz de Galicia (9/03/2008) [pdf]. Entrevista
María Wonenburger Planells:’Tengo una mente abstracta, no soy nada práctica´. BUGALLAL, Isabel. La Opinión de A coruña (14/05/2007). [pdf] Entrevista.
LaUDC investirá doctora honoris causa a la maremática María Wonenburger. La Voz de Galicia. (16/09/2010). [web]
La UDC inviste doctora honoris causa a la matemática María Wonenburger. La Voz de Galicia (21/09/2010). [web]
Una grande de álgebra con “tendencia a ser feliz”. La Voz de Galicia (21/09/2010) [web]
O Consello da Cultura destaca o traballo de María Wonenburger. Galicia Hoxe (29/10/2010) [web]
La discreción de las ciencia exactas. OBELLEIRO Paola. El País  (14/11/2010). [web] Reportaxe
María Wonenburger, “la sabia”. REGO, Pilar. Xornal (17/11/2010). [web]
María Wonenburger entra en el paseo de las ciencias. La Voz de Galicia (2/06/2011) [web]
María Wonenburger, menuda gigante. BARJA, José María. El País (31/07/2011). [web]. Gallegos en la escalera. Retratos de Xurxo Lobato.
María Wonenburger. Una mujer adelantada a su tiempo, 27/06/14, en Mujeres con ciencia,  por Marta Macho Stadler
María Josefa Wonenburger, una olvidada matemática con dos tesis… que nadie reconoció en España, 17/01/19, en The Conversation

3. Nos centros de ensino.
Unha gran  matemática galega.[blogue]  Post do blogue A ciencia tamén é cultura, do IES Otero Pedrayo, dirixido pola profesora Carmen Cid Manzano.Inclúe o vídeo Quen é María Josefa Wonenburger?. [you tube]. Traballo da alumna Gloria Arias Fraga para a área de Ciencias para o mundo contemporáneo de 1º de bacharelato do IES Otero Pedrayo. Insire anacos da entrevista no programa 48 do espazo Efervesciencia da Radio Galega (16/9/2007), con textos e fotografias que percorren a biografia da matemática.
María Wonenburger ou a paixón polas matemáticas. Hipatia, ano 1, nº 2 (05/2006). Boletín de información matemática do IES Fernando Wirtz [pdf]
22 Mulleres Matemáticas. [web] Anotación sobre unha exposición realizada no IES Pintor Colmeiro que contén unha presentación [slide share] cunha referencia a M. Wonenburger.
Posts e publicacións de Tetractis, blogue de divulgación matemática do IES Monelos:
  • Unha rua para María Wonenburger [blogue]. Contén póster [issuu] adicado a M Wonenburger
  • Matemáticos galegos [blogue]. Publicación na que se inclúe unha referencia a M. Wonenburger
  • Mulleres matemáticas [blogue]. Contén publicación [issuu] na que se inclúe unha referencia a M. Wonenburger
  • Homenaxe a María Wonenburger [blogue]
  • María Wonenburger no paseo das ciencias [blogue]. Tetractis 54 [issuu]
  • María Wonenburger Planells doutora honoris causa pola Universidade da Coruña [blogue] Tetractis 45 [issuu]. Tetractis 41_50 [issuu]
  • María Wonenburger Planells [blogue]
  • Festa da ciencia en galego [blogue] . Publicación sobre a celebración da I Xornada da Ciencia en galego no IES Monelos

4. Outras achegas
María Wonenburger. Galipedia [web]
Wonenburger Planells, María. , Enciclopedia Galega, 2003, XLIV, p. 140. [jpg]
Wonenburger Planells, María Josefa. SOUTO SALORIO,  María José e TARRÍO TOBAR, Ana Dorotea. . Biografías de matemáticos españoles. Divulgamat. [web]. Artigo biográfico dun portal de matemáticas
María Josefa Wonenburger Planells: mujer y matemática. SOUTO SALORIO, M.ª J., TARRÍO TOBAR, A. D.: “, La Gaceta de la Real Sociedad Matematica Española, v. 9, n.º 2 (2006), p. 339-364. [pdf]  [scribd]
Discurso no recoñecemento-homenaxe da Unidade Muller e Ciencia á matemática coruñesa María Josefa Wonenburger Planells. TARRÍO TOBAR, A. D., 2006 [pdf]
María Wonenburger Planells. Insigne galega en terras de América . BORRAJO, Gena. Revista Galega de Educación (Eduga) nº 57, [pdf]
Unha científica pioneira: María Josefa Wonenburger Planells. SOUTO SALORIO, María José e TARRÍO TOBAR, Ana Dorotea . reNOVA GALIZA. Caderno de pensamento cívico. Monográfico nº3 (xullo 2008). A diáspora científica galega.  p. 23 [pdf]
Monolito-homenaxe a María Wonenburger no Paseo das Ciencias. [you tube]O concello de A Coruña homenaxea a María Wonenburger Planells o 2 de xuño de 2011 colocando un monolito no Paseo das Ciencias (Casa das Ciencias, A Coruña), monte de Santa Margarita
María Wonenburger Planells na creación do coñecemento. As irmás de Hipatia. TARRÍO TOBAR, Ana D; RIOS FACHAL, Matilde; RODRÍGUEZ RAPOSO, Ana B. ; CRUJEIRAS CASAIS, Rosa M. ; VÁZQUEZ CENDÓN, M. Elena. Gamma nº 11 (setembro 2011) [pdf]. Artigo sobre a xornada co mesmo título, organizada polo Consello da Cultura Galega, e celebrada o 28 de outubro do 2010. 
Wonenburger, a muller que se tivo que doutorar dúas veces, 23/06/2014, en Galiciencia


5. Entrevistas
Efervesciencia. Radio Galega programa 48 (16/9/2007). [mp3]. Inclúe unha entrevista a M. Wonenburger
“María Wonenburger ou a paixón pola investigación matemática”,PUJALES, Xosé Enrique.  Gamma nº 7 (setembro do 2007) p. 107-109[pdf]